Nowa Lewica

Dzień to niemal historyczny dla przyszłości Polski. Poseł lewicy ziemi bydgoskiej Krzysztof Gawkowski – wicepremier i minister cyfryzacji przedstawił dziś publicznie projekt Strategii Cyfryzacji Polski. To dorobek całej załogi resortu cyfryzacji oraz wielu środowisk naukowych i specjalistów współpracujących z ministerstwem w ciągu minionych 10 miesięcy sprawowania władzy przez Koalicję 15 Października. Takiego kompleksowego opracowania nie było dotąd w Polsce!

Autorzy projektu wyszli od diagnozy stanu świadomości cyfryzacji w polskim społeczeństwie i wśród istotnych czynników wskazali na duży potencjał, jaki mamy oraz niewielki procent jego wykorzystania. Inne kraje zazdroszczą nam platformy mObywatel, ale faktycznie obywatele ciągle jeszcze zbyt dużo czasu tracą na wypełnianiu różnych dokumentów i formularzy na papierze. Stwierdzono, że 44 proc. obywateli Polski posiada podstawowe umiejętności cyfrowe, a przedsiębiorcy nie mają świadomości, jak korzystać z możliwości cyfrowych.

– Zaczynając zatem od określenia gdzie jesteśmy, wskazaliśmy, dokąd zmierzamy w mądrej cyfryzacji i ujęliśmy to w strategii – podkreślił prezentując  jej treści K. Gawkowski.

Myślenie o cyfryzacji musi odzwierciedlać reakcję strategii na kompleksowość zjawisk, takich jak:

• multipolaryzacja świata, czyli rywalizacja na polu technologii;
• spadek konkurencyjności związany z dominacją Big Techów;
• błyskawiczny rozwój sztucznej inteligencji;
• powszechne przechodzenie z danymi do chmury;
• szybkie starzenie się społeczeństwa;
• wzrost cyberzagrożeń.

– Dziś to początek drogi, kiedy upubliczniono strategię, dalej będzie poddana konsultacjom i zakłada się, że w 2025 roku zostanie przedstawiona Radzie Ministrów. Zdajemy sobie sprawę, że zawarte w strategii propozycje zapewne będą budziły emocje i wątpliwości, będą nieraz bardzo odważne, będą potrzebne zmiany w wyniku krytyki, ale taki poważny i ambitny plan jest Polsce potrzebny – mówił K. Gawkowski. Odrzucamy z myślenia o strategii słowa: „nie da się”, „to niemożliwe”.

Głównym celem strategii jest poprawa jakości życia obywateli dzięki cyfryzacji, założona na 10 lat.

Z dokumentów Ministerstwa Cyfryzacji poznajemy założenia podejścia do cyfryzacji i cele do osiągnięcia do 2035 roku:

„W ostatnich latach cyfryzacja przestaje być postrzegana jako odrębny obszar działalności państwa czy sektor gospodarki podobny do wielu innych. Coraz częściej dostrzegany jest jej horyzontalny charakter, oddziałujący na niemal wszystkie obszary funkcjonowania społeczeństwa, państwa i gospodarki. Sfera technologii cyfrowych jest kluczowym polem nasilającej się rywalizacji geopolitycznej, a inwestycje w tej dziedzinie pośrednio lub bezpośrednio przekładają się na poziom bezpieczeństwa państwa.

Przed Polską realizacja kluczowych celów na najbliższą dekadę. Cele te muszą uwzględniać między innymi zmieniający się krajobraz bezpieczeństwa państwa i środowiska międzynarodowego, aktualne trendy i wyzwania w obszarze technologii i jej regulacji, a także specyfikę polskiego społeczeństwa i gospodarki.

Polskie ambicje i działania wpisują się w kontekst zauważalnego w ostatnich latach wzrostu znaczenia cyfryzacji na liście priorytetów Unii Europejskiej. Nasz plan na najbliższe 10 lat jest ambitny i obejmuje każdy element funkcjonowania Państwa, życie obywatela oraz działania przedsiębiorstwa.

– Wyzwania stojące przed Polską w obszarach konkurencyjności gospodarki, demografii, bezpieczeństwa państwa i jego obywateli czy zdrowia sprawiają, że intensywne inwestowanie w cyfryzację w wielu obszarach przestaje być kwestią wyboru. Staje się koniecznością, bez której pozycja naszego kraju wyraźnie osłabnie. Jeśli jednak cyfryzacji zostanie nadany odpowiadający jej znaczeniu priorytet, zyskają nie tylko poszczególni obywatele i obywatelki – których jakość życia się poprawi – ale i Polska jako całość – powiedział wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.

Kluczowe założenia nowego podejścia do cyfryzacji

1. Koniec z silosowością – która sprawia, że poszczególne części administracji nie widzą się wzajemnie, podwyższa koszty i radykalnie utrudnia budowę korzystnych dla obywateli rozwiązań;
2. Pieniądze, ludzie i lepsza organizacja – ludzie, którzy tworzą potencjał cyfrowy państwa nie mogą tego robić za płacę minimalną;
3. Współpraca – międzynarodowa, ale też między państwem a akademią, społeczeństwem i biznesem. Współpraca, w której wszyscy – również międzynarodowe korporacje – dokładają swoje cegiełki do budowy wspólnego dobra;
4. Obywatele – nowe rozwiązania nigdy nie mogą być wprowadzane kosztem bezpieczeństwa, zarówno w odniesieniu do cyberbezpieczeństwa, jak i do praw podstawowych;
5. Sprawiedliwa transformacja cyfrowa – rozwijające się cyfrowe państwo musi dbać o klimat, prawa pracowników platformowych i wsparcie osób, których miejsca pracy są zagrożone przez technologię. Nie może też myśleć, że technologia sama rozwiąże wszystkie problemy;
6. Bezpieczeństwo– w cyberprzestrzeni, w wykorzystaniu AI, w bezpiecznym korzystaniu z technologii w ogóle – przede wszystkim przez dzieci.

Pierwszy taki dokument

Strategia to ponadsektorowy dokument strategiczny w dziedzinie informatyzacji państwa, określający nadrzędny cel, jakim jest poprawa jakości życia obywateli poprzez cyfryzację do 2035 r. Jego realizacja możliwa jest tylko dzięki interwencji w szeregu obszarów, wykraczających poza tradycyjnie definiowany dział administracji – informatyzacja.

Zaplanowane do realizacji cele obejmują szerokie spektrum zagadnień, począwszy od kwestii horyzontalnych, poprzez płaszczyznę państwa i jego obywateli, na gospodarce i rozwoju technologii kończąc.

Takie podejście pozwoliło na stworzenie nowoczesnej, przekrojowej i odpowiadającej na aktualne wyzwania wizji rozwoju cyfrowego, bazującej na aktualnych trendach europejskich i globalnych, wynikającej z diagnozy aktualnego stanu informatyzacji państwa oraz odpowiadającej na formułowane oczekiwania społeczne.

Wdrażanie strategii nie może się odbywać w oderwaniu od otoczenia strategicznego, zarówno krajowego, jak i unijnego. Sformułowane w strategii cele znajdują odzwierciedlenie i są uszczegółowione w szeregu już obowiązujących dokumentów lub będą spójne z nowymi wersjami dokumentów będących aktualnie w opracowaniu, tj. Strategia Cyberbezpieczeństwa RP, Narodowy Plan Szerokopasmowy, Program Rozwoju Kompetencji Cyfrowych, Program Otwierania Danych, Polityka Rozwoju Sztucznej Inteligencji czy Polityka Cyfrowej Transformacji Edukacji.

Co chcemy osiągnąć do 2035 roku?

• W roku 2035 przynajmniej podstawowe kompetencje cyfrowe będzie miało 85 proc. obywateli;
• 100 proc. projektów IT o publicznym zastosowaniu realizowanych zgodnie z jednolitymi standardami i rekomendacjami architektonicznymi Architektury Informacyjnej Państwa;
• 100 proc. podmiotów realizujących zadania publiczne pracuje na systemie elektronicznego zarządzania dokumentami;
• 100 proc. spraw prowadzonych przez te podmioty załatwiana jest elektronicznie;
• 20 mln Polaków posiada portfel tożsamości cyfrowej;
• Wszystkie kluczowe e-usługi dostępne w aplikacji mObywatel;
• 100 jednostek chorobowych diagnozowanych wspomagająco z wykorzystaniem AI;
• Przynajmniej 1,5 mln specjalistów ICT;
• 100 proc. jednostek administracji publicznej udostępniających e-płatności;
• 50 proc. firm wykorzystujących narzędzia AI;
• 5 proc. PKB na cyfryzację od 2035 roku.

Dokument powstał w Ministerstwie Cyfryzacji we współpracy z innymi urzędami administracji rządowej oraz z uwzględnieniem postulatów interesariuszy społecznych i środowisk biznesowych. Zastąpi on Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa i będzie stanowić podstawę strategiczną dla wydatkowania europejskich funduszy przeznaczonych na cyfryzację, a tym samym będzie wyznaczał kierunek negocjacji obejmujących nadchodzącą perspektywę finansową.”.

***

Ilustracje z prezentacji Strategii, do której linki zamieszczono poniżej.

Obejrzyj relację wideo: TUTAJ

Szczegółowe dokumenty do konsultacji społecznych:

Strategia_Cyfryzacji_Państwa_Projekt_do_konsultacji_społecznych.pdf 

Strategia_Cyfryzacji_Polski_28_10_2024_prezentacja.pdf

Opr. nim, 28 października 2024 r.